Deel 9: De Kuddegeest

Uitzending  KRO - 17 februari 1973 - Nederland 1 - 19.05-19.50 uur
Opnamedata  2 en 3 februari 1973 - Studio 3
Tekst  Harrie Geelen
Muziek, arrangementen, orkestratie en muzikale leiding  Joop Stokkermans
Regie  Tineke Roeffen
Productie  René Sleven



Inhoud
Nadat Hilletje een kleed heeft uitgeklopt komt een vreemde figuur het kasteel binnengeslopen. Niemand merkt zijn aanwezigheid op omdat zowel Hildebrandt als ambtenaar Ogterop overwerkt dreigen te raken en Lidwientje met hooikoorts ziek in bed ligt. De aanwezige prinsen zijn veeleisend, maken ruzie en er is te weinig personeel om iedereen tevreden te stellen. Prinses Madelein is zeer bedroefd, het is de laatste dag waarop prinsen zich kunnen inschrijven voor de Prinsentoto en haar geliefde prins Tor heeft zich nog altijd niet gemeld.

Ze wil geen hoofdprijs meer zijn maar haar moeder, koningin Madelein, is onverbiddelijk. Als Tilanus van Gulik, zoals de schaapachtige vreemdeling blijkt te heten, aanbiedt om de hofhouding te ondersteunen wordt hij direct door Ogterop aangenomen. Bertram heeft zijn bedenkingen, want hoe wist Tilanus dat er een personeelstekort was? Ook de drie kleine gnomen die in zijn kielzog zijn meegekomen mogen blijven. "Het zijn wel halve krachten", merkt Hildebrandt op. Niemand heeft door dat Tilanus de inhoud van een flesje dat hij om zijn nek draagt door het eten roert.


Het effect wordt al snel zichtbaar: iedereen gedraagt zich gedwee en volgzaam. De prinsen willen niet meer duelleren en helpen Hildebrandt met de afwas. Zelfs de koningin en prinses Madelein doen huishoudelijk werk en tot zijn verbazing treft Bertram hen op de knieën aan terwijl ze de vloer schoonmaken. Het blijkt dat iedereen doet wat Tilanus wil, alleen Bertram en Barend, die in slaap was gevallen, hebben niets gegeten en zijn nog niet in de ban van de vreemdeling. Wanneer prins Tor en ambtenaar Ogterop Eén arriveren op het kasteel worden ze net zo snel weer buiten gezet.

Ogterop Eén weet wie Tilanus is: een kuddegeest, die iedereen mak als een schaap maakt. De ambtenaar weet ook een tegengif, een bittere pil uit de rode-kruis-ridder, "want bitter in de mond maakt het hart gezond". Intussen laat Tilanus zijn gnomen spelden dopen in zijn tovermiddel. Prins Tor, Bertram en Barend weten de gnomen te vangen maar kunnen niet verhinderen dat Ogterop Eén geprikt wordt en al net zo gedwee wordt als zijn broer. Hij laat Bertram nog wel zien waar de bittere pillen in het kasteel verborgen liggen. Prins Tor daagt Tilanus uit voor een duel, dat via de troonzaal in de tuin wordt uitgevochten.

Barend laat de kuddegeest struikelen die op de gnomen valt. De prikken van hun spelden doen hem veranderen in een schaap. Binnen krijgt iedereen een bittere pil en is snel weer de oude en ook Lidwientje, die niets van de kuddegeest heeft gemerkt, voelt zich beter. 


 
Rolverdeling
  • Bertram Bierenbroodspot - Rob de Nijs
  • Lidwientje Walg - Loeki Knol
  • Hildebrandt Brom - Ab Hofstee
  • Aernout Koffij - Martin Brozius
  • Verteller - Hans Pauwels
  • Ambtenaar Ogterop Deux - John Lanting
  • Prins Tor - Will van Selst
  • Prinses Madelein - Margreet Heemskerk
  • Barend Stip - Ivo Brautigam
  • Hilletje Labberton - Ellen van Lil
  • Hector Hondecoeter - Erwin Crone
  • Kinderen van Hamelen - Koor Henk van der Velde
Gastrollen
  • Tilanus van Gulik - Gerard Cox
  • Koningin Madelein II - Emmy Lopes Dias
  • Ambtenaar Ogterop Eén - Pieter Lutz
  • Prins Roelof van Bontubal - Marnix Kappers
  • Prins Jeroen van Aps - Coen Pronk
  • Lakei - B. Jansen
  • Prinsen - Ch. van der Meer, F. Grouwstra, H. Waadenoyen
  • Gnomen - Ben Duncker, B. de Vries, H. de Vries


Muziekopname
Dick van der Meer

Decorontwerp
Herman Coenen

Decoruitvoering
Hans Mellegers

Grafische verzorging
Jos van Grieken

Decoratie
Ger Nooy

Rekwisieten
Jan Kiljan

Beeldtechniek
Herman Postma

Schakeltechniek
Fred Tollenaar

Geluidtechniek
Mick van der Werff

Belichting
Ot Masno

Opnameleiding
Leo van Sighem

Camera
Henk Walison
Theo Josselet
Daan Fröger
Sietse Lemmers

Regie-assistente
Peggy de Brij


Muziek
Liedjes
Sfeer- en effectmuziek
  • Ochtendstemming
    00:58
  • Tilanus-thema 1
    00:17 
  • Tilanus-thema 2
    00:20
  • Tilanus-thema 3
    00:44 
  • Tilanus-thema 4
    00:26 
  • Tilanus-thema 5
    00:14 
  • Lachen is gezond
    00:13
  • Kuddetune 1
    00:45
  • Kuddetune 2
    00:10
  • Lacheffekt
    00:05
  • Onheil
    00:13
  • Dwergentune 1
    00:12
  • Dwergentune 2
    00:25
  • Kuddetune 3
    00:20
  • Dinerpauze
    01:12
  • Braaf, bravo
    00:42 


Draaiboek
De Stichting Hamelen 97 heeft een aantal scripts overgetypt, klik op de link om het draaiboek als pdf te bekijken:

Trivia
  • Dick Scheffer was als eerste gevraagd voor de rol van prins Jeroen van Aps, hij zou uiteindelijk faun Pontius spelen in deel 16.

  • Oorspronkelijk zou deze aflevering worden opgenomen op 5 en 6 januari 1973 en op 20 januari 1973 worden uitgezonden maar door ziekte van enkele acteurs moesten de opnamen worden uitgesteld. Hans Pauwels legde dit op televisie uit in zijn rol als verteller. In plaats van Hamelen werd een aflevering van Daktari uitgezonden.
     
  • Het schermduel tussen prins Tor en Tilanus van Gulik werd ingestudeerd door Pierre Zenden, judocommentator bij de NOS en vader van oud-voetballer Boudewijn Zenden. In 2018 vertelde Gerard Cox tijdens de cd-presentatie dat hij Will van Selst als prins Tor bijna verwondde toen deze een fout maakte tijdens het schermgevecht.

  • Een selectie foto's gemaakt op de set van deze aflevering is te zien op de Beeld en Geluid wiki.

  • Drie figuranten speelden prinsen, van links naar rechts prins Parsival, prins Kniez en een naamloze prins. Hun namen zijn Ch. van der Meer, F. Grouwstra en H. Waadenoyen. Weet iemand hun volledige namen en welke naam bij welke foto hoort? Zo ja, mail naar wegnaarhamelen@gmail.com.


Terugkijken en -luisteren
Van deze aflevering is dankzij Harrie Geelen een opname in zwart/wit bewaard gebleven van 36 minuten die hij destijds opnam met een van de eerste consumentenvideorecorders.
De liedjes uit deze aflevering zijn opnieuw gedigitaliseerd en staan op cd 1 van de cd-box. Op de bonus cd staan "Ochtendstemming" en "Dinerpauze", sfeermuziek uit deze aflevering.




Lees terug Deel 8: Kerfstok de Fee
Lees verder Deel 10: Het Hol van de Leeuw

Publicatiedatum: 3 april 2019
Laatste aanvulling: 25 oktober 2025
Screenshots © KRO-NCRV